Ψηφίστηκε από την Βουλή των Ελλήνων το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) για την βιοποικιλότητα και αποτελεί πλέον νόμο του κράτους. Κατά την συζήτηση στη Βουλή του παραπάνω νομοσχεδίου διατυπώθηκαν πολλές αντιδράσεις από Βουλευτές τόσο της αντιπολίτευσης , όσο και της συμπολίτευσης. Σύμφωνα με όσο είδαμε στην τηλεόραση, διαβάσαμε στις εφημερίδες και στα ενημερωτικά sites, οι αντιδράσεις αυτές επικεντρώθηκαν κυρίως σε δύο σημεία:
1.Στη περιορισμό δόμησης εντός των περιοχών NATURA , όπου η τελική διατύπωση του άρθρου 9 επιτρέπει την δόμηση σε αγροτεμάχια, τα οποία, μέχρι την δημοσίευση του νόμου στην εφημερίδα της κυβέρνησης, έχουν εμβαδόν τουλάχιστον 4 στρέμματα, ενώ μετά την δημοσίευση του νόμου , το παραπάνω ελάχιστο όριο ανέρχεται στα 10 στρέμματα.
2. Απαγορεύεται η δόμηση στα νησιά του Αιγαίου σε κλίσεις άνω του 35%, όπου ο περιορισμό αυτός ισχύει σε όλη την έκταση του νησιού και δεν περιορίζεται στις περιοχές NATURA.
Τι είναι οι περιοχές NATURA ;
Οι περιοχές Natura είναι ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, με την ονομασία δίκτυο NATURA 2000 (ή δίκτυο ΦΥΣΗ 2000), οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» καθόρισε τα κριτήρια για την ένταξη περιοχών στο δίκτυο αυτό. Στην Χώρα μας η καταγραφή και η οριοθέτηση αυτών έγινε από το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας. Η εργασία ολοκληρώθηκε το 1998.
Το δίκτυο NATURA 2000 αποτελείται από δύο κατηγορίες περιοχών:
(α) τους «Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)» (Sites of Community Importance – SCI).
(β)Τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) » (Special Protection Areas - SPA ) , που είναι τμήματα των ΤΚΣ, αλλά παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Μετά από επικαιροποιήσεις, που έκανε το ΥΠΕΚΑ, η αντίστοιχη Βάση Δεδομένων περιλαμβάνει 239 ΤΚΣ και 163 ΖΕΠ. Έχει δημιουργηθεί μάλιστα από το ΥΠΕΚΑ ψηφιακό αρχείο , που σε περιβάλλον GIS (shape files) , περιλαμβάνει τις περιοχές αυτές.
Μπορεί στη πράξη να εφαρμοσθεί ο περιορισμός των 10 στρεμμάτων;
Δυστυχώς το παραπάνω αρχείο δεν έχει προέλθει από επιτόπιο καθορισμό των περιμέτρων των περιοχών και λεπτομερή αποτύπωση αυτών, αλλά από χάρτες μικρής κλίμακας (1:40000 ή 1:50000). Έτσι η εφαρμογή στο έδαφος της περιμέτρου μίας περιοχής μπορεί να έχει απόκλιση ίσως και 50 μέτρα (ως γνωστό στην κλίμακα 1: 50000, 1mm αντιστοιχεί σε 50 μέτρα στο έδαφος). Άρα ο παραπάνω περιορισμός όσον αφορά στην δόμηση, είναι προφανές ότι δεν μπορεί να εφαρμοσθεί σε αγροτεμάχια περί την περίμετρο των περιοχών.
Είναι ορθός ο περιορισμός δόμησης στα αγροτεμάχια άνω των 10 στρεμμάτων;
Κατά την άποψη μου, ο περιορισμός στη δόμηση είναι απαραίτητος για την προστασία της βιοποικιλότητας. Η παραπάνω εικόνα (από ΤΑ ΝΕΑ της 9 Μαρτίου 2011) εμφανίζει οικοδόμημα , που σύμφωνα με την λεζάντα του άρθρου είναι από περιοχή NATURA στην Σέριφο. Σύμφωνα με την Βάση Δεδομένων του ΥΠΕΚΑ ,η περιοχή αυτή έχει κωδικό GR4220009 και εκτείνεται κατά 77% στη ξηρά και 23% στην θάλασσα. Το Δελτίο Δεδομένων της περιοχής αυτής αναφέρει, ότι μεταξύ των ζώων, που φιλοξενεί, είναι και η φώκια Monachus monachus.Η περιοχή, σύμφωνα πάντα με το παραπάνω Δελτίο, παρουσιάζει έντονη τουριστική ανάπτυξη. Είναι προφανές, ότι αν δεν υπάρχουν περιορισμοί ως προς την δόμηση, τότε δεν μπορεί να συνυπάρξει εκεί ο άνθρωπος και η Monachus monachus.
Γεννάται όμως το ερώτημα, πως προήλθε ο περιορισμός των 10 στρεμμάτων; Προήλθε τυχαία και κατ’ εκτίμηση ή έγινε εμπεριστατωμένη μελέτη, που μπορεί να δώσει απάντηση στα παρακάτω ερωτήματα:
-Πόσα αγροτεμάχια ανά περιοχή εκπληρώνουν τον παραπάνω περιορισμό;
-Μήπως υπάρχουν περιοχές NATURA, όπου με τον παραπάνω περιορισμό, αποκλείεται παντελώς η δόμηση (πλην των υφισταμένων αγροτεμαχίων έκτασης 4 στρεμμάτων);
-Τι διασπορά παρουσιάζουν τα παραπάνω αγροτεμάχια;
Μία μελέτη για να δοθεί απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα , είναι σήμερα πολύ εύκολη, διότι υπάρχει πλήθος χαρτογραφικού υλικού, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την διενέργεια της (π.χ. οι Ορθοφωτοχάρτες της Δ/ΝΣΗΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΉΣ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ή της ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε).
Φοβάμαι ότι στο μέλλον θα βρεθεί το ΥΠΕΚΑ στην ανάγκη να αλλάξει τον παραπάνω περιορισμό των 10 στρεμμάτων.
Γιατί η απαγόρευση της δόμησης (και εκτός NATURA) σε κλίσεις άνω του 35%;
Η δόμηση σε εδάφη μεγάλων κλίσεων απαιτεί επεμβάσεις στο έδαφος, (κυρίως εκσκαφές), που έχουν αρνητικές επιπτώσεις. Ίσως η σοβαρότερη επίπτωση είναι η διάβρωση αυτού. Τούτο γίνεται πιο έντονο στα νησιά του Αιγαίου, που κατά κανόνα στερούνται βλάστησης (το γνωστό αιγαιοπελαγίτικο τοπίο).
Ανάλογοι περιορισμοί λαμβάνονται στις αγροτικές εκτάσεις, ώστε κατά την καλλιέργεια να αποφευχθεί η διάβρωση των εδαφών , λόγω της μεγάλης κλίσης τους. Πιο συγκεκριμένα στην υπ’ αρίθμ. 262021/21-4-2004 απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων , που αφορά την τήρηση των υποχρεώσεων των γεωργών στα πλαίσια της Πολλαπλής Συμμόρφωσης (δηλαδή των υποχρεώσεων για την προστασία του περιβάλλοντος) , αναφέρει στο άρθρο 5 “Επιτόπιοι Έλεγχοι στο τομέα «έδαφος» και «επίπεδο συντήρησης»”, ότι οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές ελέγχουν μεταξύ των άλλων, αν στα εδάφη με κλίση άνω του 10% υπάρχει η απαραίτητη φυτική κάλυψη, ο τρόπος άροσης (κατά την κατεύθυνση των ισοϋψών καμπύλων) και ο τρόπος άρδευσης (όχι κατάκλιση).
Είναι λοιπόν απολύτως αναγκαίο να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα , για την προστασία των εδαφών και στις αστικές περιοχές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου