ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΤΟΥ ΑΝΑΔΑΣΜΟΥ
Η ελληνική γεωργία δεν περνά και την καλλίτερη της περίοδο. Από τη μία η πτώση της αγοραστικής δύναμης των Ελλήνων καταναλωτών και από την άλλη η εισβολή αγροτικών προϊόντων ,κυρίως από τις χώρες της Ασίας (Κίνα, Ινδία κ.λ.π.) , άλλα και από την γείτονα Τουρκία, δίνουν ανηλεή κτυπήματα στην γεωργία μας. Εξ άλλου μετά το 2013 διαφαίνεται και η περικοπή των αγροτικών ενισχύσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα παραπάνω κάνουν δύσκολο το μέλλον της Ελληνικής Γεωργίας. Όλοι στις διαφορές αναλύσεις λένε , ότι το μόνο αντίδοτο σ’ αυτά , είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας μας , χωρίς όμως να προτείνουν συγκεκριμένες δράσεις. Εγώ τουλάχιστον δε έχω ακούσει τίποτα το συγκεκριμένο.
Μία δράση , που θα μπορέσει να βοηθήσει αποτελεσματικά στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας μας , είναι ο αναδασμός, του οποίου η εφαρμογή στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια κυριολεκτικά χωλαίνει. Ίσως επιεδή κατά το στάδιο της εφαρμογής του , πολλές φορές υπάρχουν αντιδράσεις από τους γεωργούς, που οι διοικούντες φοβούνται μην μετατραπούν σε πολιτικό κόστος.. Οι αντιδράσεις αυτές κατά κανόνα οφείλονται σε συναισθηματικούς λόγους, διότι οι αγρότες είναι συνδεδεμένοι συναισθηματικά με τα παλαιά τους αγροτεμάχια. Με την αξιοποίηση όμως των νέων τους αγροτεμαχίων, οι αγρότες βλέποντας τα οφέλη του αναδασμού , δένονται συναισθηματικά με αυτά , όπως είχαν δεθεί και με τα παλαιά του αγροτεμάχια.
Ο αναδασμός είναι μία δράση που στοχεύει στην εξάλειψη του μικροτεμαχισμού. Τα μικρά και διάσπαρτα αγροτεμάχια κάθε γεωργού συγκεντρώνονται σε μεγαλύτερα σε έκταση και λιγότερα σε αριθμό αγροτεμάχια, ώστε αυτά να είναι εκμεταλλεύσιμα.
Μετά το αναδασμό , ο αγρότης , που είχε τα αγροτεμάχια, τα οποία σημειώνονται με κόκκινο, λαμβάνει ένα ενιαίο αγροτεμάχιο.
Ο μικροτεμαχισμός είναι ένα παθογενές φαινόμενο, το οποίο δημιουργεί μειονεκτήματα, που μπορούν να συνοψισθούν στα παρακάτω:
1.Εγκατάλειψη της αγροτικής γης, διότι το αυξημένο κόστος εκμετάλλευσης, καθιστά την αξιοποίηση της ασύμφορη.
2.Αδυναμία σχεδιασμού και εκτέλεσης εγγειοβελτιωτικών έργων.
3 Απώλεια χρόνου του γεωργού, λόγω της μετάβασης από αγρού σε αγρό, όπου ο χρόνος αυτός ποικίλλει αναλόγως της απόστασης των αγροτεμαχίων.
Ο αναδασμός εφαρμόζεται κατά κανόνα σε εκτάσεις, όπου δεν υπάρχουν δενδρώνες. Εκτάσεις δηλαδή, που προσφέρονται για αροτραίες καλλιέργειες (σιτηρά κ.λ.π.). Τούτο τον καθιστά επίκαιρο, αν λάβει κανείς υπ’ όψη την προβλεπόμενη παγκόσμια αύξηση των αναγκών σε σιτηρά και την προβλεπόμενη ομοίως αύξηση της τιμής αυτών.
Σε πολλές περιοχές η αγροτική γη έχει εγκαταλειφθεί, διότι λόγω του μικροτεμαχισμού η εκμετάλλευση της είναι ασύμφορη και οι γεωργοί έχουν στραφεί σε άλλα επαγγέλματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εγκατάλειψη της αγροτικής γης στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους, όπου έχουν χαθεί παραδοσιακές καλλιέργειες. Η εφαρμογή του αναδασμού στις περιοχές αυτές θα δώσει την δυνατότητα. να αξιοποιηθεί η αγροτική γη και οι αγρότες να αποκτήσουν ένα δεύτερο εισόδημα , ίσως σταθερότερο , από το προερχόμενο από την τουριστική δραστηριότητα.
Υπάρχουν περιοχές στην χώρα μας , που επιθυμούν διακαώς τον αναδασμό , αλλά η Διοίκηση αδυνατεί να προβεί στη εφαρμογή του. Αναφέρω ενδεικτικά την νήσο Λήμνο και το Οροπέδιο Λασιθίου. Μία επίσκεψη στις περιοχές αυτές, με το Google Earth , θα πείσει και τον πλέον δύσπιστο, για την αναγκαιότητα εφαρμογής του αναδασμού, βλέποντας πόσο έντονος είναι ο μικροτεμαχισμός στις περιοχές αυτές. Ούτε λόγος για εφαρμογή μηχανοκαλλιέργειας.
Η χώρα μας από πρωτοπόρος στον αναδασμό , έχει γίνει σήμερα ουραγός. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια η Κύπρος, που σημειώτεον έχει επιδείξει μεγάλη δραστηριότητα στο μέτρο αυτό, ζητούσε από μας «τα φώτα» μας , στα πλαίσια αμοιβαίων συνεργασιών. Σήμερα όμως μας αγνοεί παντελώς - και καλά κάνει - και εφαρμόζει μόνη της τον αναδασμό με αξιόλογα αποτελέσματα..
Ένας σύγχρονος αναδασμός όμως θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη και τις τυχόν επιπτώσεις στο περιβάλλον. Η υπάρχουσα νομοθεσία περί αναδασμού (νόμος 674/1977), που σε γενικές γραμμές λειτούργησε ικανοποιητικά, πρέπει να αναπροσαρμοσθεί και να λάβει υπ’ όψη τις νέες απαιτήσεις , περιβαλλοντικής κυρίως φύσης, ώστε η επέμβαση στο έδαφος και η αναδιάταξη των αγροτεμαχίων να μην έχει αρνητική επίδραση στο περιβάλλον, όπως π.χ. ανεξέλεγκτη κοπή μη καρποφόρων δένδρων, όταν αυτά εμπίπτουν εντός των αγροτεμαχίων, που προέρχονται από την εφαρμογή του αναδασμού.
Μελλοντικά θα πρέπει να αναφερθούμε με περισσότερες λεπτομέρειες και προτάσσεις για το μέτρο αυτό, που σημειωτέον δύναται να χρηματοδοτηθεί από τα εκάστοτε Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης (ΚΠΣ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν γνωρίζω αν μετά από το τρέχον ΚΠΣ, θα επακολουθήσει άλλο ΚΠΣ. Αν όχι , τότε δυστυχώς η χώρα μας έχασε μία σημαντική ευκαιρία, για χρηματοδότηση των αναδασμών, διότι μέχρι σήμερα η απορρόφηση πιστώσεων για αναδασμό είναι μηδαμινή.
